Hoe weet ik of ik de juiste schroef heb voor mijn watervoertuig?
Elke schipper vraagt het zich weleens af: heb ik de juiste schroef voor mijn boot? Er zijn verschillende schroeven voor verschillende doeleinden. Een motorbootvaarder zou een andere schroef kunnen kiezen omdat het zuiniger of sneller is. Een zeiler kiest daarentegen liever voor een geavanceerde schroef die minder weerstand zou hebben waardoor er meer snelheid ontstaat. Voorbeelden van geavanceerde schroeven zijn de klapschroef en vaanstandschroef. Watersporters kiezen dan vaak weer voor een flinke driebladdschroef.
Verschillende schroeven
Bij elke boot hoort een andere schroef. Dat is niet zo vreemd als je kijkt naar het verschil tussen een speedboot en een zwaar motorjacht. Zo zijn er bijvoorbeeld snelle en sterke schroeven. De sterkte van een schroef hangt af van de spoed en het oppervlak. Met de spoed van een schroef wordt bedoeld hoe scheef de bladen staan en hoeveel kromming ze hebben. Een snelle schroef heeft bijvoorbeeld weinig oppervlak en veel spoed. Hierdoor kan de motor op hoge toeren draaien. De waterstraal die wordt weggespoten is erg krachtig. Hierdoor kan een boot snel optrekken, goed sturen en op een hoge snelheid varen. Een snelle schroef heeft dan wel meer ‘slip’, oftewel verminderde effectiviteit.
Sterke schroeven zijn er om langzaam mee te varen. Hiervan is het oppervlak van de bladen groter, terwijl de spoed kleiner is. Door de grootte van de diameter van de schroef wordt er meer water verzet per omwentelling. Daarmee verbruik je minder diesel. Ook neemt de slip af bij een grotere diameter.
Schroeven voor zeilers
Een grote normale schroef is een flinke remfactor tijdens het varen onder zeil. Daarom zijn er voor zeilschepen alternatieve schroeven met bewegende bladen. Deze klappen dicht als de schroef niet draait. Als ze bijna geen weerstand meer hebben gaan ze in neutrale stand. Kortgezegd nemen deze schroeven de juiste spoed aan.
Een voorbeeld van een veelgekozen schroef door zeilers is een klapschroef. De bladen van een klapschroef klappen dicht tijdens het zeilen. De weerstand van een klapschroef is erg klein. Wel moet de motor meer toeren draaien om dezelfde snelheid te behalen als met een vaste schroef. Ook duurt het remmen iets langer. Tenslotte zijn ook de vaanstandschroef of autoprop goede opties voor een zeilboot.
De juiste keuzes maken
Het is altijd verstandig om stil te staan bij het formaat en de spoed van je schroef en of deze bij je wensen passen. De klapschroeven zijn relatief het meest voordelig. Ze geven de minste weerstand, maar het kost wel meer in motorprestaties voor je boot. Het scheelt flink in prijs ten opzichte van een vaste schroef. De autoprop is de duurste variant. Een autoprop heeft als extra functie dat de spoed variabel is. Hierdoor verdiend de autoprop zichzelf terug met elke gevaren mijl.